Dieta to nie tylko sposób żywienia, ale także styl życia, wyraz poglądów, a czasem – chwilowa moda. Media społecznościowe, blogerzy kulinarni, celebryci i influencerzy promują różnorodne modele żywienia, co może powodować zamieszanie wśród osób szukających najlepszego rozwiązania dla siebie. Dlatego każdy dietetyk, zarówno początkujący, jak i doświadczony, powinien orientować się w trendach żywieniowych, by móc rozmawiać z klientami ich językiem, ale jednocześnie umieć oddzielić to, co modne, od tego, co skuteczne i zdrowe. Najpopularniejsze rodzaje diet i ich znajomość pomaga nie tylko w budowaniu relacji z klientem, ale przede wszystkim w dostosowywaniu zaleceń do indywidualnych potrzeb i oczekiwań.
Dieta ketogeniczna – błyskawiczne efekty i kontrowersje
Dieta ketogeniczna, znana także jako „keto”, opiera się na znacznym ograniczeniu węglowodanów (do ok. 5–10% dziennego zapotrzebowania) oraz zwiększeniu podaży tłuszczów (nawet do 70–80%). W wyniku tego organizm wchodzi w stan ketozy, w którym głównym źródłem energii stają się ciała ketonowe produkowane z tłuszczu.
Najpopularniejsze diety odchudzające często korzystają z efektu szybkiego spadku masy ciała, jaki obserwuje się na diecie keto – głównie z powodu utraty wody i zmniejszenia apetytu. Jednak mimo potencjalnych korzyści w redukcji masy ciała czy poprawie kontroli glikemii, dieta ketogeniczna może nieść ryzyko niedoborów żywieniowych, problemów trawiennych czy wzrostu poziomu cholesterolu.
Długoterminowa skuteczność diety keto pozostaje kwestią sporną, a jej stosowanie powinno być dobrze przemyślane i monitorowane przez specjalistę.
POSTAW NA EDUKACJĘ – ZOSTAŃ ŚWIADOMYM DIETETYKIEM, NIE TYLKO MODNYM!
Dieta śródziemnomorska – złoty standard zdrowego odżywiania
Wśród 5 najpopularniejszych diet nie może zabraknąć diety śródziemnomorskiej, której skuteczność i bezpieczeństwo potwierdzają liczne badania epidemiologiczne i kliniczne. Ten model żywienia oparty jest na dużej ilości warzyw, owoców, roślin strączkowych, oliwy z oliwek, ryb, pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz umiarkowanym spożyciu nabiału i mięsa.
Dieta jest polecana jako skuteczna forma profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych, zespołu metabolicznego, a także cukrzycy typu 2. Co istotne, nie wiąże się z radykalnymi ograniczeniami, co przekłada się na wysoką akceptowalność wśród pacjentów. Nic dziwnego, że to jedna z najpopularniejszych diet odchudzających i prozdrowotnych na świecie.
Dieta wegańska – etyka, ekologia i wyzwania żywieniowe
Dieta wegańska, wykluczająca wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, zyskuje coraz większą popularność – zwłaszcza wśród młodych dorosłych i osób zorientowanych na ekologię. Wśród najpopularniejszych rodzajów zajmuje wysokie miejsce nie tylko z powodów ideologicznych, ale też zdrowotnych – dobrze zbilansowana może przyczynić się do obniżenia masy ciała, ciśnienia tętniczego i poziomu cholesterolu.
Niestety, utrzymanie równowagi może być trudne – szczególnie w przypadku dzieci, młodzieży, osób aktywnych fizycznie oraz kobiet w ciąży. Istotne jest tu dostarczanie witaminy B12, żelaza, wapnia, jodu oraz białka o wysokiej wartości biologicznej. Wsparcie dietetyka jest nieocenione, jeśli klient decyduje się na taką formę żywienia.
Dieta DASH – wsparcie w nadciśnieniu i nie tylko
Dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) została opracowana z myślą o osobach cierpiących na nadciśnienie tętnicze, ale szybko zyskała uznanie jako uniwersalny model żywieniowy wspierający zdrowie. Opiera się na dużym spożyciu warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, niskotłuszczowego nabiału oraz na ograniczeniu sodu, tłuszczów nasyconych i słodyczy.
Choć nie jest tak medialna jak inne najpopularniejsze diety, skuteczność DASH w obniżaniu ciśnienia krwi i redukcji ryzyka chorób serca została potwierdzona w wielu badaniach. Dodatkowo wspiera utratę masy ciała bez konieczności stosowania drastycznych restrykcji kalorycznych. To dieta, którą dobrze znać i promować w codziennej pracy dietetyka.
Dieta low FODMAP – nie tylko dla pacjentów z IBS
Dieta low FODMAP to model żywieniowy opracowany dla pacjentów z zespołem jelita drażliwego (IBS), polegający na eliminacji fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli. Te składniki mogą powodować wzdęcia, gazy i ból brzucha u osób z wrażliwym przewodem pokarmowym.
Choć nie należy do klasycznych najpopularniejszych diet odchudzających, jej rosnąca popularność wśród osób z problemami trawiennymi sprawia, że należy ją znać. Dieta low FODMAP dzieli się na trzy etapy: eliminację, reintrodukcję i stabilizację. Ważne jest unikanie długotrwałej eliminacji, która może prowadzić do niedoborów pokarmowych oraz pogorszenia mikrobioty jelitowej.
Dieta paleo – powrót do korzeni czy odejście od nauki?
Dieta paleo, inspirowana rzekomym stylem żywienia ludzi pierwotnych, opiera się na nieprzetworzonych produktach: mięsie, rybach, warzywach, owocach i orzechach. Wyklucza zboża, nabiał, rośliny strączkowe i żywność przetworzoną. Zwolennicy diety paleo argumentują, że to sposób na powrót do „naturalnych” zasad żywienia, przeciwnicy – że to model niezgodny z aktualnym stanem wiedzy o potrzebach żywieniowych współczesnego człowieka.
Chociaż niektóre osoby zgłaszają poprawę samopoczucia i redukcję masy ciała, brakuje długoterminowych dowodów naukowych potwierdzających korzyści diety paleo. Dietetyk powinien podchodzić do niej z ostrożnością i świadomością ryzyka niedoborów.
Dieta fleksitariańska – rozsądny kompromis?
Coraz więcej osób deklaruje chęć ograniczenia spożycia mięsa, nie rezygnując z niego całkowicie. Tak rodzi się dieta fleksitariańska – elastyczny model żywienia, który promuje głównie żywność roślinną, ale dopuszcza okazjonalne spożywanie produktów zwierzęcych.
To propozycja dla tych, którzy chcą łączyć wartości etyczne i zdrowotne z wygodą. Dietetyk może pomóc w ułożeniu zbilansowanego jadłospisu, uwzględniając białko roślinne, żelazo niehemowe oraz odpowiednie źródła kwasów omega-3. Wśród najpopularniejszych rodzajów diet, fleksitarianizm wyróżnia się pragmatycznym podejściem i dużą elastycznością.
Skuteczność i personalizacja
Wybór diety nie powinien opierać się wyłącznie na modzie czy reklamach. Prawdziwa skuteczność to nie tylko redukcja masy ciała, ale też poprawa parametrów zdrowotnych, dobre samopoczucie, zgodność z trybem życia i preferencjami żywieniowymi pacjenta. Dlatego ważna jest personalizacja – dopasowanie zaleceń do konkretnych potrzeb i możliwości danej osoby.
Kurs dietetyki – mocne podstawy i analiza najpopularniejszych rodzajów diet
Znajomość 5 najpopularniejszych diet oraz umiejętność ich analizy to fundament pracy każdego dietetyka. Niezależnie od tego, czy klient pyta o dietę keto, paleo czy wegańską – specjalista musi umieć wskazać zarówno zalety, jak i zagrożenia każdej z nich.
Chcesz zdobyć konkretne podstawy i zdobyć wiedzę i umiejętności, które pomogą Ci w pracy dietetyka? Sprawdź ten kurs, dostępny w ofercie pid.edu.pl: https://pid.edu.pl/kursy/134. W świecie pełnym sprzecznych informacji, rosnących trendów i dietetycznych „cudów”, trzeba opierać się na rzetelnej wiedzy. Świadomy dietetyk to nie ten, który zna wszystkie modne hasła, ale ten, który potrafi rozpoznać potrzeby klienta i dobrać skuteczny, bezpieczny i spersonalizowany model żywienia. Dlatego znajomość najpopularniejszych diet odchudzających, ich potencjału oraz ograniczeń, jest nie tylko przydatna, ale wręcz niezbędna w codziennej praktyce.
