Warto wspomnieć, że według badań opublikowanych w The American Journal of Clinical Nutrition aż 9 na 10 osób, które odchudzają się bez pomocy specjalisty, doświadcza efektu jojo. Wiele osób marzy o szczupłej sylwetce. Szczególnie w czasach, kiedy bycie „fit” jest bardzo modne, a media kreują wizerunek osób szczupłych jako pożądany. Przede wszystkim jednak najważniejsze są kwestie zdrowotne, a diet odchudzających jest bardzo dużo. Czy istnieją więc dobre diety odchudzające?
Jaką dietę wybrać?
Chcąc uzyskać szczupłą sylwetkę, często szukamy informacji o dietach odchudzających. Niezależnie od tego, czy celem jest zrzucenie kilku nadmiarowych kilogramów, czy jest to poważniejszy problem z nadwagą lub otyłością, proces odchudzania wymaga czasu i wytrwałości.
To, jak szybko zaczniemy tracić na wadze, zależy od wielu czynników, należy jednak pamiętać, że zbyt szybka utrata kilogramów nie jest zdrowa i może negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie organizmu. Wybierając dietę, należy więc wziąć pod uwagę nie tylko nasz styl życia, ale i stan zdrowia – wtedy uzyskane efekty będą zarówno zadowalające, jak i trwałe.
Jakie są najpopularniejsze rodzaje diet odchudzających?
Diet odchudzających jest taki wiele, że bardzo ciężko zdecydować, którą z nich wybrać w celu uzyskania jak najlepszych efektów. Aby wybrać skuteczną dietę odchudzającą, najlepiej skorzystać z porady dietetyka, który dobierze sposób odżywiania najlepszy dla danego klienta – pozwoli to na redukcję wagi w sposób optymalny i bezpieczny dla zdrowia.
Dobrze jednak zapoznać się z najbardziej popularnymi dietami, prowadzącymi do redukcji wagi, takimi jak: dieta ketogeniczna, wysokobiałkowa, owocowo-warzywna, dieta Dukana, dieta 1200 kalorii, dieta SF i kapuściana. Poniżej omówimy dokładnie zasady i charakterystykę tych diet.
Dieta ketogeniczna
Polega na zastąpieniu węglowodanów, z których organizm pozyskuje energię – tłuszczami; dzięki temu nie odkładają się one „na później”, a energia pozyskiwana jest z ich rozpadu – ketozy. Przy komponowaniu posiłków, tłuszcze mogą stanowić nawet 80% porcji, natomiast pozostała część to białko i węglowodany. Ten rodzaj diety znacznie jednak obciąża nerki, wątrobę i trzustkę, dlatego nie jest też zalecana dla osób z cukrzycą. Dodatkowo, podczas jej stosowania należy wprowadzić suplementację wapnia, witamin rozpuszczalnych w wodzie i mikroelementów.
Dieta wysokobiałkowa
Ten rodzaj diety często wybierają osoby, które uprawiają sport – białko ma właściwości budulcowe, odtwarza więc i regeneruje uszkodzone podczas dużego wysiłku tkanki; z tego też powodu nie wszystkie dostarczane z nim kalorie zostają przetwarzane w tkankę tłuszczową. Niestety, ta dieta również obciąża nerki i trzustkę, nie może więc być stosowana przez dłuższy okres czasu.
Dieta owocowo-warzywna
Zwana inaczej dietą Dąbrowskiej – ma na celu głównie wspomaganie oczyszczania organizmu z toksyn, a efekt zrzucenia wagi jest efektem dodatkowym. Jest to rodzaj tzw. monodiety, dopuszczającej jedynie warzywa i owoce w różnej postaci – z tego powodu dostarcza bardzo małą ilość kalorii. Zakłada eliminację wszystkich innych produktów, dlatego jej stosowanie może prowadzić do niedoborów innych ważnych składników. Nie jest zalecana dla osób, które zmagają się z chorobami nowotworowymi bądź niewydolnościami narządów wewnętrznych czy zaburzeniami hormonalnymi.
Dieta Dukana
To dieta autorska, zaliczana do diet wysokobiałkowych. Dzieli się na cztery fazy, gdzie dwie pierwsze mają powodować redukcję wagi, a dwie ostatnie utrwalić ten efekt. Mocno obciąża nerki, a co więcej zawiera zbyt mało warzyw i owoców.
Dieta 1200 kalorii (biurowa)
Jest chętnie wybierana przez osoby, które prowadzą siedzący tryb życia. Sprowadza się do ograniczania podaży kalorii do 1200 i unikaniu niezdrowych przekąsek. W tym przypadku ważne jest jednak racjonalne komponowanie posiłków, aby uniknąć niedoborów witamin i minerałów.
Dieta SF (sirtfood)
Polega na wprowadzeniu do codziennego żywienia jak największej ilości produktów, które zawierają polifenole czy aktywujące sirtuiny – rodzaj białek, które wpływają korzystnie na działanie organizmu. Podstawą diety są warzywa, owoce i orzechy, a sam początek diety jest bardzo restrykcyjny — zakłada jedynie 1000 kalorii dziennie.
Dieta kapuściana
Opiera się głównie na jedzeniu zupy kapuścianej, zaliczana jest do monodiet – co automatycznie może prowadzić do różnego rodzaju niedoborów. Jest też bardzo uboga kalorycznie, ogranicza więc znacznie aktywność fizyczną. Znacznie spowalnia metabolizm, co po zmianie diety może wpłynąć na powstanie efektu jo-jo i powrót do wcześniejszej wagi.
Dlaczego diety odchudzające rzadko działają na dłuższą metę?
Należy pamiętać, że tego rodzaju diety opisywane powyżej mają za zadanie wpasować się nie tylko w oczekiwania, ale i możliwości przeciętnego człowieka. Nie są indywidualnie dopasowane i nie każdy też może je stosować. Często wykluczają produkty, które są niezbędne dla utrzymania równowagi w organizmie, ich stosowanie powinno być więc krótkotrwałe. Tym samym z tego właśnie powodu – ich jednorazowości – po zakończeniu diety bardzo łatwo o powrót do wcześniejszej wagi, co niweczy wszelki wysiłek związany z jej zastosowaniem.
Diety eliminacyjne – czy zawsze są bezpieczne?
Diety eliminacyjne polegają na wykluczeniu określonych składników pokarmowych z diety, takich jak gluten, laktoza czy inne potencjalnie szkodliwe substancje. Celem tego typu diet jest m.in.:
- złagodzenie objawów alergii,
- nietolerancji pokarmowych,
- chorób autoimmunologicznych.
Są szczególnie istotne w przypadku osób cierpiących na choroby, takie jak:
- celiakia,
- nietolerancja laktozy,
- inne schorzenia, które wymagają wykluczenia określonych składników z jadłospisu w celu poprawy zdrowia.
Jednakże, mimo że diety eliminacyjne mogą przynieść korzyści w określonych przypadkach, ich stosowanie powinno odbywać się pod okiem dietetyka. Niewłaściwie wprowadzone, mogą prowadzić do niedoborów żywieniowych. Przykładem może być brak odpowiednich zamienników produktów mlecznych przy diecie eliminującej laktozę lub problem z dostarczeniem wystarczającej ilości błonnika przy wykluczeniu glutenu. Sprawdź także, jak dietetyk powinien pracować z pacjentem.
Dobre diety redukcyjne – na co zwróci uwagę?
Dobre diety redukcyjne powinny być przede wszystkim zdrowe i zrównoważone. Ważne jest, aby dostarczały wszystkich niezbędnych składników odżywczych, takich jak białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy i minerały, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Istotne jest także, aby jadłospis był dopasowany do indywidualnych potrzeb, trybu życia oraz ewentualnych problemów zdrowotnych.
Skuteczna dieta odchudzająca nie powinna opierać się na głodówkach ani drastycznym ograniczaniu kalorii, ponieważ takie podejście może prowadzić do efektu jo-jo i osłabienia organizmu. Ważna jest regularność posiłków oraz umiarkowana aktywność fizyczna, które wspierają metabolizm i pomagają w utrzymaniu osiągniętej wagi na dłużej. Dobry plan żywieniowy nie tylko pomaga schudnąć, ale także uczy zdrowych nawyków żywieniowych na przyszłość.
Rodzaje diet odchudzających – mity, w które nie warto wierzyć
Różne rodzaje diet odchudzających są tematem wielu mitów, które wprowadzają w błąd i mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
- Głodówka – jednym z najczęściej powtarzanych błędnych przekonań jest to, że jest ona najlepszym sposobem na szybkie schudnięcie. Choć początkowa utrata masy ciała może wydawać się szybka, głodzenie się prowadzi do spowolnienia metabolizmu i zmniejszenia masy mięśniowej, co utrudnia późniejszą utratę wagi i może prowadzić do efektu jojo. Ponadto głodówki zaburzają równowagę hormonalną, co przyczynia się do problemów zdrowotnych, takich jak wahania poziomu cukru we krwi czy zaburzenia pracy serca.
- Wykluczenie tłuszczy z diety gwarancją utraty wagi – w rzeczywistości tłuszcze są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, pomagają wchłaniać witaminy rozpuszczalne w tłuszczach i wspierają funkcje hormonalne.
Rodzaje diet odchudzających a aktywność fizyczna
Skuteczne odchudzanie nie polega tylko na zastosowaniu odpowiedniej diety – równie ważnym elementem jest regularna aktywność fizyczna. Sama dieta może pomóc w redukcji masy ciała, ale w celu uzyskania trwałych efektów i poprawy zdrowia, ćwiczenia są niezbędne. Aktywność fizyczna przyspiesza metabolizm, wspomaga spalanie kalorii i wzmacnia mięśnie, co wpływa na poprawę ogólnej wydolności organizmu.
Rodzaje diet odchudzających, które stosujemy, powinny być dostosowane do poziomu aktywności fizycznej. W przypadku osób, które stosują dietę redukcyjną o dużym deficycie kalorycznym, intensywna aktywność, zwłaszcza o dużym natężeniu może prowadzić do szybszego zmniejszenia masy mięśniowej. Dla osób, które wdrażają dietę opartą na wolniejszym procesie zmiany stylu życia, bardziej intensywne formy aktywności, takie jak bieganie, jazda na rowerze czy trening siłowy, mogą stanowić doskonałe uzupełnienie.
Jaka jest dobra dieta odchudzająca?
Chcąc uzyskać trwały efekt, a jednocześnie nie zaszkodzić swojemu zdrowiu, najlepszą opcją jest skorzystanie z porady dietetyka. Po dokładnym wywiadzie, poznaniu naszych preferencji żywieniowych, stanu zdrowia czy stylu życia, specjalista ułoży dietę skomponowaną indywidualnie do potrzeb klienta. W ten sposób można nie tylko schudnąć, ale i uniknąć niedoborów ważnych składników lub obciążeń organizmu z powodu wysilonej pracy jego narządów.
Dieta dobrana indywidualnie może stać się rozwiązaniem, które odmieni Twoje nawyki żywieniowe na zdrowsze, co poprawi nie tylko sylwetkę, ale i zdrowie. Przede wszystkim będzie można ją stosować długotrwale, bez obaw o pogorszenie stanu swojego organizmu.
Zarówno specjalistom jak i osobom, które interesują się promowaniem zdrowego odżywiania i wprowadzeniem go do swojego życia – polecamy kursy dietetyki online dostępne w ofercie Polskiego Instytutu Dietetyki. Szeroki wybór pozwoli rozwijać wiedzę i kompetencje w taki sposób, by działania prozdrowotne miały pozytywny i skuteczny wpływ na zdrowie społeczne.
